Twee petten op

IJsvogel

Als ik Rik van Holland van Natuurmonumenten zie bij de ingang van de eendenkooi Haarzuilens, is zijn eerste vraag welke pet ik op heb.

Geen gekke vraag, omdat we afgelopen week al via de mail uitvoerig overleg gehad hebben, omdat op de planning van de vrijwilligers Natuurmonumenten  het verzamelen van hakhout uit de kooi stond. Maar daarnaast startte ook op zelfde zaterdag en op zelfde locatie, CES 1 van het Vogel Ring Station De Haar. Van beide ben ik lid en deelnemer.

Nu heb ik de pech, dat ik aan beide vandaag niet kan deelnemen, omdat ik letterlijk even niet goed uit de voeten kan. Maar een foto maken kan altijd en dan hou ik gewoon die twee petten op.

Dus een foto verslagje van de vrijwilligers van Natuurmonumenten, die het eerder gezaagde hout uit de kooi sleepten en het verzamelden in het hout hok.

Bij de eendenkooi staat nog een oud boerderijtje, waar nog steeds op hout gestookt wordt.

Ondertussen gaan de ringers van VRS DE Haar ook gewoon door met het vangen en ringen van vogels.
Natuurlijk, als er dan een ijsvogel gevangen en geringd wordt, is er voldoende belangstelling vanuit de werkgroep en komen van alle kanten een smartphone tevoorschijn.

Het IJsvogeltje is natuurlijk een prachtige vogel met zijn opvallende felle blauwe kleuren op zijn rug.
Grappig is het verschijnsel, dat als een IJsvogel op zijn rug ligt, hij doodstil blijft liggen.
Maar even later gaat hij er toch als een blauwe flits vandoor.

Het ringen gaat door en de werkgroep van Natuurmonumenten vertrekken, nadat het hout verzameld is, richting Boomgaard De Boswachter om daar het een en ander op te schonen.

Ringtafel

Cetti's zanger

De administratie

VRS De Haar bijna klaar voor de CES

ringen van een rietzanger

Een ochtendje in het ringgebied van VRS de Haar, samen met Tijs, Suze, Hidde en Gerard.
Een testje voor de aanvang van het CES* seizoen.

Bijna alle mistnetten staan op de locatie en deze morgen controleren of er voldoende materiaal is en de netten goed staan.

eendenkooi Haarzuilens

Mijn knie laat mij een beetje in de steek en ik laat het echte loopwerk over aan de anderen.
Voordeel voor mij, dat ik tijd krijg om wat foto’s te maken.
En het is ook lang geleden dat ik een blogje heb gemaakt over het ringen in de eendenkooi.

Een foto verslagje van zaterdag 13 april 2024.

Maar voor het ringen bij het vogeltrekstation  (VRS) De Haar, eerst even langs de Haarrijnseplas.
Even kijken of de oeverzwaluwen actief zijn bij de wand.
Er vliegen zwaluwen, maar te snel om er een foto van te maken.
Aan de wand is te zien dat er druk gebouwd wordt aan nieuwe nesten.
Ook het ringen ( later in het seizoen) van de oeverzwaluwen is een activiteit van VRS De Haar.

Haarrijnseplas ( tussen A2 en Vleuten)

Oeverzwaluwenwand met 276 nestgaten

 Het is een prachtige zonnige dag, ideaal om buiten in de natuur actief te zijn.
Voordat de eerste vogels geringd kunnen worden de netten opengezet en wordt alles klaar gezet, bij- en op de ringtafel.

ringtafel

Cetti's Zanger

De Cetti's Zanger was een zeldzame vogel in het gebied.
Inmiddels is het een vogelsoort die je op meerdere plaatsen rond Haarzuilens, luid hoort zingen.

zwartkop in mistnet

Zorgvuldig wordt de vogel uit het net gehaald,

ringgebied Haarzuilens

Rietzanger

De vogels worden, als ze uit het mistnet komen, tijdelijk opgehouden in een stoffen zakje.
Zangvogels met ring worden als terugvangst (TV) geregistreerd,
Vogels zonder ring worden geringd.
Het registratienummer op de ring ( hun kentekenplaat ) wordt met alle gegevens van de vogel : 

soort, leeftijd, sekse, gewicht, maten van sommige veren, pootdikte, gezondheid (rui, vet) en broedstadium opgeslagen in een database.

de vogels worden tijdelijk opgehouden in zakjes

ringen rietzanger

Administratie

onderzoek boomkruiper
gewicht, leeftijd, maten, gezondheid, sekse

Terugmelding roodborst

Om vast te stellen of het een Tjiftjaf of Fitis is wordt ondermeer gebruik gemaakt van het verschil in handpenprojectie.

Maar het duidelijkst is natuurlijk de zang van de Tjiftjaf en de Fitis.

Globaal zijn er andere kenmerken die het verschil kunnen maken, zoals de kleur van de poten, de grote van de vogel, de kleur van het verenkleed en de koptekening.

Tjiftjaf (donkere pootjes)

Fitis (gele pootjes)

bepaling, vet gehalte ( gezondheid) en broedstadium

Zoönose onderzoek #

eendenkooi

rietzanger

vangpijp eendenkooi

eendenkooi einde vangpijp

Suze werkt administratie bij

zwartkop vrouw

zwartkop man

Veel terugvangsten ( die vorig jaar of eerder werden geringd)
Vogels die vanuit het verre zuiden weer teruggekomen zijn,
om hier te broeden.

*Ringen 

Het ringen van vogels valt onder de verantwoordelijkheid van het Vogeltrekstation.
Samen met Sovon coördineert dat station het Nederlandse ringwerk op zogenaamde Constant Effort Sites (CES).
Op deze plekken worden vogels geringd om gegevens te verzamelen over de overleving en reproductie van broedvogels.
Gecertificeerde vogelringers vangen in het voorjaar en de zomer op een gestandaardiseerde manier vogels met behulp van mistnetten.

Er zijn ruim 40 CES-locaties in Nederland.
Ze liggen in verschillende biotopen, zoals rietmoeras en bos.
Van half april tot en met begin augustus wordt eens per 10 dagen geringd.
Van zo’n 20 algemene soorten, waaronder de Rietzanger en de Winterkoning, is het ieder jaar mogelijk om indexen te berekenen.

# Zoönose

Het zoönosenproject richt zich op het verzamelen van informatie over op mensen overdraagbare ziektes die door vogels kunnen worden verspreid.
Bij het onderzoek is een groot aantal vrijwillige ringers betrokken die van een selectie van vogelsoorten bloedmonsters, keel- en cloacaswabs nemen die worden onderzocht op het voorkomen van een aantal virussen.
Ook worden van alle vogels teken verzameld. De vogels worden jaarrond bemonsterd.

Bont zandoogje

Naast de zangvogels hebben ook de vlinders hun plekje weer gevonden.
Het Oranjetipje kon zijn (pinster)bloem niet vinden onder de bomen en bleef zenuwachtig heen en weer vliegen.